Sai lệch khớp cắn là một trong những vấn đề sức khỏe răng miệng phổ biến, không chỉ ảnh hưởng đến chức năng ăn nhai của răng mà sai lệch khớp cắn còn làm mất tính thẩm mỹ của khuôn mặt.

I. Khớp cắn là gì? Thế nào là khớp cắn chuẩn?

Khớp cắn là sự tương quan giữa 2 hàm trên – dưới, đòi hỏi tỉ lệ cân xứng và diện tích tiếp xúc ở trạng thái nghỉ của răng phải khớp với nhau. Thông thường, hàm răng được coi là khớp cắn chuẩn khi thỏa mãn đủ yếu tố cân đối và đều đẹp giữa 2 hàm.

Một khớp cắn được coi là chuẩn phải có những yếu tố sau:

• Tương quan 3 phần cằm – mũi- trán cân đối cả khi nhìn thẳng lẫn nhìn nghiêng
• Nhóm răng trước (răng số 1,2,3) của hàm trên trùm bên ngoài nhóm răng trước hàm dưới nhưng không tạo khoảng cách mà các răng tiếp xúc với nhau
• Trục phân chia gương mặt từ mũi qua khe răng cửa 2 hàm đến cằm tạo thành một đường thẳng, không bị gấp khúc.
• Khi khép miệng, những răng hàm trên bao trùm lên hàm dưới phải thật khớp, không tạo ra khoảng hở quá nhiều.
• Răng hàm trên và hàm dưới phải gặp nhau đồng nhất ở mặt nhai, không bị sai lệch.

>>Xem thêm: Hàm Duy Trì Là Gì?

II. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng sai lệch khớp cắn

Không phải ai sinh ra đều sở hữu một hàm răng đều đẹp, chuẩn khớp cắn. Theo thống kê, có tới 85% dân số trên thế giới sở hữu khớp cắn lệch, răng khấp khểnh, hô móm. Nguyên nhân có thể do một số yếu tố như sau:

– Do di truyền: Nguyên nhân sai khớp cắn do di truyền chiếm đến 70%, răng bị lệch, khấp khểnh, hô móm chủ yếu do gen di truyền

– Thói quen xấu hồi nhỏ: các thói quen như tật mút tay, đẩy lưỡi,… lâu dài sẽ có xu hướng đẩy răng xiêu vẹo, mọc không đúng vị trí ban đầu dẫn đến hiện tượng sai lệch khớp cắn.

– Mất răng sữa sớm: Răng sữa bị mất sớm sẽ gây hiện tượng răng vĩnh viễn mọc lệch, răng bên cạnh mọc chen lấn vào vùng bị mất răng,khi răng mất mọc lên không đủ chỗ sẽ dẫn đến tình trạng mọc chen chúc, chìa ra ngoài…

III. Phân loại các dạng sai lệch khớp cắn

Sai khớp cắn loại I (Răng khểnh, lệch nhẹ)

Theo mô tả của Angle thì đó là tình trạng mà không có gì bất thường về sự đối xứng hay khoảng cách giữa răng hàm số 6 phía trên và răng hàm số 6 phía dưới, mà chỉ có sự lệch lạc như đã mô tả phía trên ở các răng số 1, 2, 3, 4 phía trước.

Khớp cắn sâu loại II (Răng hô, vẩu)

Hiểu đơn giản thì sai khớp cắn loại 2 chính là tình trạng răng hô, vẩu hàm trên mà chúng ta vẫn thường thấy. Theo quy tắc của Angle thì một nửa mặt nhai của răng số 6 hàm trên sẽ nằm trên 1 nửa mặt nhai của răng số 6 hàm dưới và 1 nửa mặt nhai của răng số 5.

Ngoài ra cũng theo mô tả của ông thì trong dạng sai khớp cắn loại 2 này sẽ được phân chia tiếp ra thành hai nhánh nhỏ hơn bao gồm:

• Khớp cắn sâu nặng : Hai chiếc răng cửa bị chìa ra ngoài
• Khớp cắn sâu hở lợi : Hai chiếc răng cửa số 1 vẫn bình thường và hai chiếc răng cửa số 2 nghiêng về sau, che gần hết răng phía dưới (khớp cắn sâu)

Khớp cắn ngược loại III (Răng móm)

Sai khớp cắn loại 3 chính là tình trạng răng móm hay răng hô vẩu hàm dưới (khớp cắn ngược) mà bạn vẫn thường thấy. Còn theo lý thuyết của Angle thì đó là tình trạng mặt nhai của răng số 6 hàm trên sẽ bị xê dịch vào phía trong tạo thành thế 1 nửa nằm trên mặt nhai của răng số 6 hàm dưới và 1 nửa trên mặt nhai của răng số 7 hàm dưới.

2. Sai khớp cắn hở, cắn chéo và khớp cắn đối đầu

Bên cạnh những dạng sai lệch khớp cắn loại 1,2,3 của Angle thì chúng ta vẫn còn 3 dạng sai khớp cắn khác đó chính là: khớp cắn hở, cắn chéo và khớp cắn đối đầu.

Khớp cắn hở

Khớp cắn hở là tình trạng nhóm răng cửa bị hở có thể nhìn thấy lưỡi ngay cả khi khép răng ở trạng thái nghỉ bình thường. Nhóm răng của ở hai hàm trên – dưới không thể chạm được tới nhau.

Đặc điểm:

– Nhóm răng cửa của hai hàm (bao gồm răng cửa chính cửa phụ và răng nanh) không chạm được với nhau tạo nên khoảng hở phía trước nên các răng trước hoàn toàn không thể chạm được tới nhau dù có cố gắng đến đâu

– Cung răng hàm trên thường có dạng chữ V

– Nhóm răng sau bao gồm răng tiền hàm và răng hàm vẫn tiếp xúc với nhau ở mặt nhai như bình thường

– Tương quan 3 phần trán – mũi – cằm vẫn có thể bình thường và nằm trên cùng một đương thẳng, không bị gấp khúc. Chỉ khi khớp cắn hở biến dạng thành răng vẩu thì mối tương quan giữa 3 phần trên mới có điểm gấp khúc.

Khớp cắn chéo

Khớp cắn chéo được định nghĩa là sự sai lệch của hàm răng khi mà các răng trên cung hàm chia thành nhiều nhóm thò thụt khác nhau, phá vỡ sự đối xứng hoàn toàn của hai hàm răng trên và dưới đồng thời gây ra sự cân đối hài hòa của toàn bộ răng trên cung hàm.

Đặc điểm:

Khớp cắn chéo bị chia thành nhiều nhóm răng xô lệch: 

Đây là sự biến dị nghiêm trọng của tình trạng khớp cắn chéo với những đặc điểm như:

• Trên cùng một cung răng, nhưng có thể bị phân chia thành nhiều nhóm răng sai lệch khác nhau, nhóm thò ra, nhóm thụt vào rất mất cân đối, không thể phân biệt được đó là hô vẩu hay móm;
• Đoạn thì nằm ngoài, đoạn thì nằm trong không thể phân biệt là hàm răng trên ở ngoài hàm dưới hay hàm dưới ở ngoài hàm trên;

Khớp cắn chéo răng cửa gây mất đối xứng hai hàm:

• Sự mất đối xứng này diễn ra với cả tổng thể hai hàm răng và ngay cả khi xét trên từng nhóm răng, từng răng và kẽ răng;
• Hàm trên và dưới mất sự đối xứng về vị trí răng cũng như kẽ răng;
• Khi răng cửa chỉnh hàm trên và hàm dưới lệch nhau, đường nối từ đỉnh mũi qua 2 khe răng cửa và 2 hàm xuống tới trung tâm của cằm không tạo thành một đường thẳng mà bị gấp khúc ở khe răng cửa. Qua đường thẳng này các răng trên cùng một hàm đối xứng với nhau và giữa hai hàm có sự cân đối từ từng vị trí răng đến các khe răng thưa;

Khớp cắn đối đầu

Khớp cắn đối đầu hay có tên gọi khác là khớp cắn đối đỉnh, chúng được gọi như vậy bởi khi bạn ngậm miệng lại các răng cửa hàm trên và hàm dưới sẽ mặt nhau sẽ chạm vào nhau. Và nó được chia là một dạng sai lệch khớp cắn nhẹ của tình trạng khớp cắn ngược.

Đặc điểm

• Khớp cắn đối đỉnh rất hay bị nhầm lẫn, bởi vậy nên bạn có thể nhận biết chúng qua các biểu hiện như sau: Điểm nối giữa trán – mũi – cằm là 1 đường thẳng như khớp cắn chuẩn nhưng nhìn nghiêng bạn sẽ thấy môi hàm trên hơi thụt vào trong.
• Nhưng với các răng cửa khi ở thời gian nghỉ chúng đối đầu với nhau, luôn luôn chạm vào nhau. Và với những nhóm răng hàm thì chúng có thể chạm vào nhau ở mặt nhai hoặc có thể không, tạo ra khoảng trống giữa 2 nhóm.

>>Xem thêm: Răng Tháo Lắp Composite Có Tốt Không?

IV. Lệch khớp cắn có sao không?

Dấu hiệu nhận biết răng bạn bị lệch khớp cắn:

• Nhìn thấy liên kết giữa các răng, đặc biệt là khi cắn xuống có sự chênh lệch.
• Thường xuyên bị cắn phải má trong hoặc lưỡi khi nhai hoặc nói chuyện.
• Khó chịu khi nhai cắn thực phẩm, mỏi hàm khi ăn nhai.
• Có vấn đề khi phát âm và nói chuyện khó khăn, không chuẩn.
• Khó khăn khi ngậm miệng và khép kín 2 hàm, thậm chí thường xuyên thở bằng miệng thay vì mũi.

Hậu quả của lệch khớp cắn là có thể ảnh hưởng đến tâm lý và thẩm mỹ của con người. Con người có thể thích nghi với sai lệch răng ở mức độ nào đó, tuy nhiên những người bị lệch lạc khớp cắn sẽ khó khăn khi ăn nhai, phát âm.

Tương tự, trong một số trường hợp, lệch khớp nặng sẽ gây ảnh hưởng rõ rệt đến phát âm như khớp cắn hở, phanh lưỡi bám thấp. Đặc biệt, lệch lạc răng còn làm cho hoạt động của các cơ hàm quá mức, gây co thắt cơ, dẫn đến tình trạng loạn năng khớp thái dương hàm với biểu hiện những cơn đau ở khớp hay xung quanh khớp thái dương hàm.

Lệch khớp cắn là nguyên nhân khiến răng rất dễ nhạy cảm với chấn thương, các bệnh nha chu, sâu răng. Trong các trường hợp vẩu răng nếu không điều trị sẽ dễ bị chấn thương răng cửa trên do va đập làm gãy răng, chết tủy. Ngoài ra, sai lệch khớp cắn cũng khiến cho việc vệ sinh răng miệng khó khăn hơn, từ đó răng dễ bị sâu và mắc các bệnh nha chu.

V. Giải pháp khắc phục tình trạng sai lệch khớp cắn

1. Nâng khớp cắn là gì?

Nâng khớp cắn tức là nha sĩ sẽ sử dụng khí cụ tháo lắp hoặc cố định, gắn lên răng nhằm tách các răng, ngăn 2 hàm cắn lại với nhau hoàn toàn ở trạng thái cũ, phục vụ cho việc di chuyển răng, giải phóng hàm dưới tránh rớt mắc cài hoặc tạo khớp cắn mới như ý.

2. Niềng răng

Niềng răng chỉnh nha chính là một thuật ngữ thường được sử dụng rộng rãi trong nha khoa, giúp dịch chuyển răng bằng cách dùng những khí cụ nha khoa có tính chất chuyên dụng, mang lại cho bạn một hàm răng cân đối và đều đặn.

Phương pháp niềng răng sử dụng những mắc cài và dây cung từ kim loại cao cấp không bị gỉ để có thể nắn chỉnh lại răng. Ngày nay, công nghệ niềng răng từ kim loại đang ngày càng phát triển: các mắc cài kích thước nhỏ hơn, khó nhận ra hơn, và tạo cảm giác thoải mái cho người sử dụng.

>> Xem thêm: Niềng răng là gì? Đối tượng, chi phí và quá trình

3. Phẫu thuật chỉnh hàm

Những trường hợp lệch khớp cắn như hô, móm, cắn hở, cắn lệch, méo,… thường bắt nguồn từ xương hàm nhiều hơn. Khi đó, nếu không phẫu thuật chỉnh hàm hô, móm (phẫu thuật chỉnh hình răng)….. thì không thể khắc phục được những nhược điểm này. Chỉ phẫu thuật hàm mới có thể tác động được tới xương để kéo, đẩy, thu ngắn hoặc nối dài xương hàm.

VI. Phẫu thuật lệch khớp cắn bao nhiêu tiền?

Phẫu thuật là giải pháp khắc phục nhanh chóng nhược điểm móm do sự phát triển sai lệch của xương hàm, mang lại sự cân bằng cho khớp cắn, giúp cho gương mặt cân đối tự nhiên. Tuy nhiên, nhiều người khi có nhu cầu sử dụng dịch vụ thường băn khoăn về chi phí phẫu thuật hàm móm bao nhiêu tiền là hợp lý? Đây là ca thẩm mỹ tương đối khó nên chi phí thẩm mỹ của nó tương đối cao hơn so với những phương pháp khác.

Hiện tại, mức giá phẫu thuật hàm móm tốt nhất trên thị trường Việt Nam dao động vào khoảng 80 – 100 triệu đồng. Tuy nhiên, cắt hàm móm bao nhiêu tiền còn tùy thuộc vào tình trạng xương hàm, phương pháp chỉnh hình và địa chỉ nha khoa, chi phí có thể thấp hơn hoặc cao hơn mức giá này.

VII. Thắc mắc liên quan tới sai lệch khớp cắn

1. Nâng khớp cắn mất bao lâu?

Nâng khớp cắn niềng răng được tiến hành trong khoảng từ 3 – 12 tháng tùy thuộc mức độ sai lệch khớp cắn của mỗi người. Tuy nhiên, việc nâng khớp được tiến hành song song với quá trình niềng răng, thế nên bạn sẽ không mất thêm thời gian cho công đoạn này.

2. Khớp cắn ngược ở trẻ nhỏ xử lý thế nào?

Khi trẻ bắt đầu quá trình mọc răng, nếu cha mẹ phát hiện 1 trong những vấn đề trên, nên tham khảo ý kiến bác sĩ và tìm cách khắc phục cho trẻ từ sớm. Bởi hiện tượng này có thể gây ra những ảnh hưởng xấu tới thẩm mỹ và sự phát triển sau này của trẻ.

Độ tuổi niềng răng thích hợp nhất là từ 7 – 12 tuổi vì lúc này, răng và xương hàm của trẻ còn mềm nên sẽ dễ dàng tác động và điều chỉnh dù trẻ bị khớp cắn ngược do răng hay do xương hàm. Bởi vậy, khớp cắn ngược có thể khắc phục dễ dàng, tiết kiệm thời gian, chi phí thực hiện cũng thấp hơn.

Để biết thêm thông tin chi tiết về khớp cắn lệch, hãy liên hệ ngay tới Hotline: 0763296666 để được chuyên gia tư vấn và giải đáp!